تولیدکنندگان پارچه و پوشاک در طی فرآیند تولید محصولات خود، هر روز با چالشهای مختلفی روبرو هستند. یکی از این موارد آبرفت پارچه پس از شستشوی محصولات است. تولیدکنندهها در طی سالها فعالیت، نکات فنی مختلف را برای رفع این مشکل آزاردهنده برای مشتریان خود اجرا میکنند تا محصول نهایی با حداقل میزان تغییر و ثبات بالا به دست مصرفکننده برسد. ما نیز به عنوان خریدار با رعایت مجموعهای از نکات ساده اما کلیدی، میتوانیم مانع آسیب لباس و افزایش طول عمر لباس بشویم. در ادامه به مبحث آبرفت پارچههای نخی، الیاف طبیعی و … و نکات کلیدی برای کاهش حداقلی آسیب زدن به لباس میپردازیم.
نکات تخصصی برای حذف آبرفت پارچه
تولیدکنندگان لباس، نکات فنی مختلفی برای کاهش آبرفت و افزایش کیفیت محصولات انجام میدهند. از جملهی این نکات میتوان به بخاردهی با دمای بالا و پرس طاقه پارچه، انجام عملیات شستشو به کمک لباسشوییهای صنعتی، استفاده از آنزیمها در زمان شستشو، مرسریزه کردن الیاف پنبه قبل از بافت پارچه، استفاده از الیاف مصنوعی در بافت پارچه و بهبود ویژگیهای پارچه اشاره کرد.
آبرفت پارچه و لباس چیست؟
جمعشدگی و تغییر اندازهی پارچه و لباسها بعد از عملیات شستوشو و اتو کشی را به ترتیب آبرفت و حرارترفت میگویند. عموما قبل از فرآیند برش و دوخت، با شستشو و بخاردهی اولیه، مسئلهی آبرفت لباسها حل میشود؛ اما ممکن است به دلیل عدم اجرای موارد ذکر شده یا خاصیت ذاتی الیاف پارچه، همچنان شاهد کاهش اندازه و ابعاد لباس باشیم.
اندازه آبرفت لباسها بر اساس جنس پارچه:
آبرفت پارچه پنبهای، لینن و ویسکوز
آبرفت پارچههای اصطلاحا نخی و الیاف طبیعی (پنبه، لینن، ویسکوز، پشم، ابریشم) به دلیل واکنش بالا با دما و رطوبت و حساسیت بیشتر نسبت به شرایط نگهداری، به نسبت سایر الیاف بالاتر است. اگر فرآیند آبرفت برای پارچه در زمان تولید انجام نشده باشد، 6 تا 8 درصد آبرفت حداقل میزان کم شدن پارچه و لباس خواهد بود.
البته حتی پس از انجام عملیاتهای مختف در زمان تولید، رعایت نکات مراقبتی توسط مشتری و مصرفکننده همچنان اهمیت دارد.
در زمان خرید پارچه و قبل از دوخت حتما پارچههای الیاف طبیعی مانند لینن و پنبه را بشویید. در زمان خرید حتما به یاد داشته باشید که ده درصد بیشتر از نیاز خود پارچه تهیه کنید. خرید پارچه نیاز به دانستن نکات ساده ولی کلیدی دارد تا شما در پایان خرید، پارچهی درستی داشته باشید. در مطلب راهنمای خرید پارچه، همه چیز درباره انتخاب پارچه به تمام این موارد پرداختهایم.
در رابطه با لباسهای پشمی و ابریشمی به دلیل ارزشمند و گرانقیمت بودن، به شما پیشنهاد میکنیم از شستشو و اتوکشی این محصولات بدون دانش کافی در خانه خودداری کنید و این امر را به افراد متخصص در خشکشوییها بسپارید تا با رعایت تمامی نکات، حداقل آسیب و تغییر را در این لباسها شاهد باشید.
آبرفت پارچه با الیاف مصنوعی
از جمله دلایل محبوبیت پارچههای مصنوعی، مقاومت بالا و ثبات آنها است. پارچههایی که از نایلون، لاکرا، پلیاستر و… تهیه میشوند، در برابر پوسیدگی، رطوبت، کشش و…. مقاوم هستند و ویژگیهای اولیهی خود را به خوبی حفظ میکنند؛ برای مثال در مورد موضوع آبرفت، حداقل میزان جمعشدگی را در این دسته از پارچهها شاهد هستیم.
در صورت عدم توجه به دما چه در زمان شستشو یا در زمان اتوکشی، میتوان جمع شدگی یا اصطلاح فنی آن، حرارترفت را شاهد باشیم. پیشنهاد میشود در هنگام اتوکشی و شستشو دمای در کمترین حالت ممکن قرار بگیرد.
از جمله دلایل محبوبیت پارچههای ترکیبی (پارچههای بافته شده از هر دو جنس الیاف طبیعی و مصنوعی) میتوان به این مورد اشاره کرد که با این اتفاق در صنعت نساجی، ویژگیهای مثبت الیاف طبیعی و مصنوعی در کنار هم قرار گرفته و ویژگیها و نکات منفی کاهش یافته است. در نتیجه پارچههای ترکیبی حال حاضر در بازار از مقاومت و کیفیت بهتری نسبت به قبل برخوردارند. برای آشنایی کلی با دنیای نساجی و بافت پارچه، مطلب نحوه تولید پارچه؛ 16 مرحله برای تبدیل الیاف به پارچه را مطالعه کنید.
6 نکته مهم برای جلوگیری از آبرفت لباسها
1- در زمان خرید، از فروشنده نکات مراقبت و شستشوی لباس را پرسیده یا نکات مراقبتی اضافه شده روی لیبل لباس را با دقت مطالعه و رعایت کنید تا بر اساس جنس پارچه و شناخت تولید کننده از محصول خود، بهترین رفتار را با لباس انجام دهید.
2- شستشو با آب سرد و دستور شستشوی با دست (Hand Wash) میتواند کمترین تنش را برای لباس شما به همراه داشته باشد.
3- عدم استفاده از خشک کن لباسشویی و یا استفاده با حداقل دما و دور موتور میتواند در حفظ لباس شما کمک فراوانی بکند، اما به یاد داشته باشید خشک کردن لباس در هوای آزاد و بدون استفاده از خشک کن لباسشویی حداقل آسیب را برای محصول شما به همراه دارد.
4- حجم لباس قرار گرفته در ماشین لباسشویی و یک دست بودن میزان سنگینی و ضخامت پارچهها را حتما رعایت کنید.
5- ابعاد و اندازهی لباس را به خاطر داشته باشید و در صورت آبرفت بیش از اندازهی لباس پس از شستشو و اتوکشی، برای مرجوع کردن محصول اقدام کنید.
6- شستشوی لباسهای گرانقیمت با الیاف خاص مثل ابریشم و پشم را به خشکشوییها بسپارید.
چگونه آبرفت پارچه را بگیریم؟
اگر پارچهی الیاف طبیعی مانند پنبه را تهیه نمودهاید و قصد دوخت آن را دارید، حتما قبل از برش، پارچهی خود را بشویید. این نکته به شما کمک میکند در صورت جمعشدگی، پارچهی لباس شما کوتاه یا کوچک نشود.
برای انجام این کار تشتی را پر از آب خنک (حداکثر 30 درجه) کنید، پارچهی خود را صاف در آب قرار دهید و به مدت 20 دقیق آن را در آب غوطهور کنید. پس از طی این مدت پارچه را آرام از ظرف خارج کنید و در سطح صاف قرار دهید تا آب اضافی خارج و سپس در هوای آزاد خشک شود. کشیدن و تاباندن پارچه در این مرحله میتواند باعث دویدگی و کج شدن سر پارچه شود؛ پس از کشش بیمورد پارچه خودداری کنید.
پس از خشک شدن، پارچه را به خوبی اتو کنید و سپس برش زدن پارچه را شروع کنید.
اگر در خیاطی تازهکار هستید، مطلب 15 نکته خیاطی برای دوخت لباسی بینقص را به شما پیشنهاد میکنیم، تا با رعایت نکات فنی دوخت در پایان لباسی بینقص و آراسته داشته باشید.